ไรแดง เป็นอาหารธรรมชาติที่มีประโยชน์และความสำคัญต่อสัตว์น้ำวัยอ่อน ส่วนใหญ่มักถูกนำมาเพื่อการอนุบาลสัตว์น้ำเศรษฐกิจ เช่น ปลาปอมปาดัวร์ ปลากัด กุ้งก้ามกราม ปลากะพง ปลาบึก ปลาเทโพ ปลาเทพา และปลาดุกอุย เป็นต้น ในอดีตไรแดงส่วนใหญ่สามารถรวบรวมได้จากแหล่งน้ำโสโครกตามบ้านเรือน โรงฆ่าสัตว์ รวมถึงโรงงานอุตสาหกรรม ซึ่งปริมาณในขณะนั้นไม่แน่นอน แต่ในปัจจุบันปริมาณไรแดงจากธรรมชาติลดลงเนื่องจากสภาพแวดล้อมเปลี่ยนแปลง ในขณะที่ความต้องการของไรแดงเพิ่มขึ้น จึงเกิดปัญหาขาดแคลนไรแดงในการอนุบาลสัตว์น้ำวัยอ่อน ซึ่งมีผลกระทบต่อการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ ทำให้ไรแดงเป็นสัตว์ที่มีความสำคัญต่อสัตว์น้ำวัยอ่อน โดยเฉพาะสัตว์น้ำเศรษฐกิจ
ลักษณะทั่วไปของไรแดง เป็นสัตว์ที่ไม่มีกระดูกสันหลังขนาดเล็กจำพวกกุ้ง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Moina macrocopa ลำตัวมีสีแดงเรื่อๆ และเมื่อมีจำนวนมากจะมีสีแดงเข้มขึ้น มีเพศเมียและเพศผู้ โดยเพศเมียมีขนาดใหญ่กว่า ส่วนเพศผู้เล็กกว่า มักอาศัยในน้ำที่เหมาะสม และการสืบพันธุ์ของไรแดงมี 2 แบบ คือแบบไม่อาศัยเพศและแบบอาศัยเพศ ในสภาวะที่เหมาะสมจะมีปริมาณเพศเมียสูงกว่าเพศผู้
การเพาะเลี้ยงไรแดง สามารถทำได้หลายวิธี รวมถึงการเพาะในบ่อซีเมนต์ด้วย การเพาะแบบเก็บเกี่ยวไม่ต่อเนื่องจะให้ปริมาณไรแดงมากแต่ต้องใช้หลายบ่อในการหมุนเวียน ส่วนการเพาะแบบเก็บเกี่ยวต่อเนื่องจะให้ผลผลิตน้อยลง แต่สามารถเพาะในบ่อเดียวได้ สำคัญต้องคำนึงถึงสภาวะแวดล้อมและความต้องการของไรแดงในการเลี้ยงด้วย การเก็บรักษาไรแดงที่ตายสามารถทำได้โดยการแช่แข็งหรือเก็บในอุณหภูมิต่ำๆ เพื่อให้สามารถนำไปใช้เป็นอาหารให้กับสัตว์น้ำวัยอ่อนในอนาคตได้
การเพาะเลี้ยงไรแดง ในบ่อซีเมนต์สามารถทำได้โดยใช้วิธีการเพาะเลี้ยงแบบเก็บเกี่ยวไม่ต่อเนื่องหรือแบบเก็บเกี่ยวต่อเนื่อง นี่คือขั้นตอนและปัจจัยสำคัญที่เกี่ยวข้องในการเพาะเลี้ยงไรแดงในบ่อซีเมนต์
การเพาะเลี้ยงแบบเก็บเกี่ยวไม่ต่อเนื่อง
- เตรียมบ่อ: สร้างบ่อซีเมนต์หรือร่องเลี้ยงให้พร้อมโดยใส่น้ำและปรับสภาพน้ำให้เหมาะสมสำหรับการเพาะเลี้ยงไรแดง การระบายน้ำและการเติมน้ำเขียวสะอาดเป็นสิ่งสำคัญในการบำรุงรักษาน้ำในบ่อ.
- เตรียมอาหาร: เตรียมอาหารที่เหมาะสมสำหรับไรแดง เช่น อาหารในรูปแบบของเม็ดอาหารสำหรับสัตว์น้ำ, ฟางต้ม, มูลสัตว์, อาหารผสม, และอาหารที่มีเนื้อปลาหรือพืชแบบต่างๆ.
- การเพาะเลี้ยง: ใส่ไรแดงลงในบ่อเพื่อเริ่มกระบวนการเพาะเลี้ยง ให้คำนึงถึงปริมาณที่เหมาะสมสำหรับขนาดของบ่อและอาหารที่ให้.
- การเก็บเกี่ยว: เมื่อไรแดงเพิ่งถูกใส่ในบ่อมาไม่นาน สามารถเก็บเกี่ยวได้ โดยการเอาไรแดงออกมาใช้เป็นอาหารสัตว์น้ำวัยอ่อน.
การเพาะเลี้ยงแบบเก็บเกี่ยวต่อเนื่อง
- เตรียมบ่อ: เป็นขั้นตอนเดียวกับขั้นตอนที่ 1 ของการเพาะเลี้ยงแบบเก็บเกี่ยวไม่ต่อเนื่อง.
- เตรียมอาหาร: เป็นขั้นตอนเดียวกับขั้นตอนที่ 2 ของการเพาะเลี้ยงแบบเก็บเกี่ยวไม่ต่อเนื่อง.
- การเพาะเลี้ยง: ใส่ไรแดงลงในบ่อและเพิ่มอาหารเรื่อยๆ เพื่อให้ไรแดงเจริญเติบโต ต้องคำนึงถึงปริมาณที่เหมาะสม
- การเก็บเกี่ยว: เมื่อไรแดงเติบโตพอสมควร สามารถเก็บเกี่ยวได้เพื่อนำไปใช้เป็นอาหารสัตว์น้ำวัยอ่อน.
การเพาะเลี้ยงไรแดงในบ่อซีเมนต์นั้นควรคำนึงถึงปัจจัยต่างๆ เช่น สภาวะน้ำที่เหมาะสม, ปริมาณอาหารที่เพียงพอ, การระบายน้ำ, การควบคุมศัตรูพืชและสัตว์น้ำอื่นๆ เพื่อให้ไรแดงเจริญเติบโตและมีปริมาณพอเพียงสำหรับการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำวัยอ่อนในอนาคต
ติดตามสายพันธุ์ปลากัดเพิ่มเติม :: ปลากัดจีน